Sinds de onafhankelijkheid spreekt men in Indonesië het Bahasa Indonesia. Later had het Bahasa het doel om een nationale eenheid te creëren. Hedendaags heeft de Engelse taal een sterke invloed op het Bahasa. Indonesiërs, met name jongeren en met name in de hoofdstad Jakarta, gebruiken in hun spreken steeds meer Engelse woorden.

De Soeharto-dictatuur die duurde van 1967 tot en met 1998, streefde naar nationale eenheid. Dit leek bijna onmogelijk gezien de vele diversen culturen en religies in Indonesië. Soeharta zocht de oplossing via de taal. Vandaar dat Indonesië van het Bahasa de nationale taal maakte, die overigens nog steeds gesproken wordt. Een al bestaand taalcentrum moest de ontwikkelde nationale taal bewaken.

Hoe komen Engelse woorden in het Bahasa terecht?
Toen de tijd na Soeharta aanbrak, verdween langzamerhand de controle van de staat op de taal. Vooral hoogopgeleide jongeren in steden pikten steeds meer Engelse woorden op die zij mengden met het Bahasa. Toch zijn het niet alleen de jongeren die ervoor gezorgd hebben. Op Facebook blijkt meer dan een vijfde deel van de Indonesische gebruikers hun taal in het Engels te hebben ingesteld.

Hoe zien Indonesiërs deze ontwikkeling?
De Indonesiërs zien deze ontwikkeling vooral als een vooruitgang in het speelveld met de rest van de wereld. De meeste jongeren willen laten zien dat zij zich niet alleen thuis voelen in Indonesië, maar ook een onderdeel van de wereld uitmaken. Ouders schijnen trots te zijn dat hun kinderen Engels willen leren of al spreken. Dit is ooit weleens anders geweest.

Is het wel écht opmerkelijk nieuws?
Aan de ene kant is het opmerkelijk dat de eenheidstaal van een land als Indonesië verandert, maar aan de andere kant heeft het Bahasa altijd andere taalinvloeden gekend. Zo sprak ik ooit een Indonesiër die mij vertelde dat zij in het Indonesisch ‘kantor’ zeggen in plaats van ‘kantoor’, ‘sempak’ in plaats van ‘zwempak’ en ‘wortel’ noemen ze ook ‘wortel’. Bovendien is het Bahasa een gemixte taal uit onder andere het Nederlands, Sanskriet en Arabisch. Dus het Bahasa een nationale taal te noemen die voor verbinding moet blijven zorgen, is misschien niet helemaal juist. Elke taal ontwikkelt zich immers naar verloop van tijd en kent verschillende invloeden.

Wat is het ‘nieuws’ dan?
Het gaat erom dat een Aziatisch land als Indonesië zich steeds meer aantrekt van de rest van de wereld. Indonesiërs voelen zich niet alleen meer ‘Indonesiërs’, maar voelen zich óók een onderdeel van de hele wereld. Er is meer dan hun eigen land, maar mede door de digitalisering hebben inwoners van Indonesië ook meer contact met elkaar. En contact met elkaar zorgt op den duur ook voor taalveranderingen, mede door de digitalisering en invloeden uit de rest van de wereld heeft de Engelse taal zo een grote invloed op het Bahasa gekregen.

Een paar weken geleden was er een terroristische zelfmoordaanslag in Jakarta. Inwoners gingen erna de straat op met borden. “We are not afraid”, stond erop. Een boodschap naar de rest van Indonesië, maar ook vooral een bevestiging van het besef een deel te willen uitmaken van de rest van de wereld.

Gebruikte bronnen:
Trouw

~Deeserve it